In de vorige editie van Tribune vermeldden we het bezoek van de sociale inspectie bij de NMBS en de gevolgen hiervan. Op basis van een klacht van een syndicale organisatie werden er bij de controle inbreuken op de arbeidsduur vastgesteld. De NMBS werd in gebreke gesteld en moet tegen uiterlijk 31 maart 2022 alle achterstallige dagen regulariseren. Aangezien dit quasi onmogelijk is, communiceerde de NMBS dat het merendeel zou worden uitbetaald voor het einde van dit jaar en eind maart 2022. Hiermee werd de doos van Pandora geopend.

Uiteraard was de verontwaardiging groot bij het personeel en onze leden. Het niet kunnen opnemen van achterstallige compensatiedagen heeft een zware impact op het familiale en sociale leven. De sociale inspectie had nochtans de syndicale organisatie die de klacht indiende vooraf ingelicht dat in andere sectoren achterstallige dagen worden uitbetaald. Het achteraf verkondigen dat uitbetaling niet kan, is dan ook opmerkelijk gezien er eerdere precedenten (o.a. zorgsector) waren.

Vakbondsinitiatief

ACOD Spoor nam samen met ACV Transcom in gemeenschappelijk front onmiddellijk haar verantwoordelijkheid om erger te voorkomen. Onze eerste bezorgdheid was de mogelijkheid tot recuperatie van de compensatiedagen in vrije dagen. De periode tot 31 maart 2022 was op dat vlak totaal onrealistisch. Bovendien ging het in veel gevallen over een historisch opgebouwde achterstand en mogen de nieuwe personeelsleden niet het slachtoffer worden door ook bij hen een achterstand op te bouwen.

Mogelijke oplossingen

Wij somden vervolgens voor HR Rail een reeks mogelijk te nemen initiatieven op en stelden de vraag onderhandelingen op te starten met de federale overheidsdienst. Daarnaast eisten we dat er voorlopig geen initiatief zou genomen worden om de achterstallige dagen uit te betalen. HR Rail bevestigde ons dat er geen uitbetaling zou gebeuren en dat de FOD bereid was om onderhandelingen op te starten. Het eerste gesprek met de FOD hierover vond plaats op vrijdag 5 november en tijdens het sturingscomité van maandag 8 november werden we ingelicht over de evolutie in het dossier. Dat we tot hiertoe hierover nogal vrij summier gecommuniceerd hebben, heeft te maken met het feit dat we de best mogelijke oplossing wilden behalen voor het personeel door de onderhandelingen alle kansen te geven.

Concreet voorstel

De gevoerde onderhandelingen hebben tot volgend drieledig voorstel geleid: de betrokken personeelsleden krijgen de kans hun achterstallige dagen a) volledig of b) gedeeltelijk te laten uitbetalen of c) mee te nemen in een ‘rugzak’ en deze op een later tijdstip op te nemen als vrije dagen. De FOD moet zich hiermee nog akkoord verklaren, maar dit is het voorstel dat zal verdedigd worden (bij dit schrijven nog geen bevestiging vanwege de FOD).

Personeelstekort blijft een uitdaging

Bovendien eisten we dat er volop wordt aangeworven bij de operationele kaders. Alles begint bij voldoende personeel. In de operationele diensten is er een groot tekort. De oorzaak hiervan is de grote uitstroom van personeelsleden, deels door vele pensioneringen, maar ook zien we dat meer en meer mensen ontslag nemen om elders gaan te werken. De verhoogde werkdruk leidt tot hogere absenteïsmecijfers. Het gevolg hiervan is dat we in een neerwaartse spiraal en vicieuze cirkel terechtkomen met de gekende gevolgen.

We hebben deze boodschap duidelijk meegegeven aan de verantwoordelijken van de NMBS. Zij is een engagement aangegaan om volop in te zetten op aanwerving in functie van de operationele diensten. We zullen dit zeer nauwgezet opvolgen en indien het niet wordt nagekomen, zullen we niet aarzelen de directie ter verantwoording te roepen. Trouwens, ook de sociale inspectie zal dit dossier mee opvolgen aangezien de NMBS regelmatig verslag zal moeten uitbrengen over de toestand van de dienst- en rusttijden.

Wat met de rij- en rusttijden?

Een ander punt dat in de nota van de sociale inspectie werd aangekaart, is de reglementering i.v.m. de dienst- en rusttijden. Deze stemt niet meer overeen met de wetgeving en zal moeten aangepast worden.

Met vereende krachten

Ongetwijfeld wordt dit een item waar we in de loop van volgend jaar meer dan onze handen mee vol zullen hebben daar er een aantal aanpassingen moeten gebeuren aan de bundel 541. Een van de wijzigingen is dat het niet meer zo evident zal zijn om onderling te wisselen van dienst aangezien de periodieke grenzen moeten gerespecteerd worden. Laat het duidelijk wezen dat het dankzij het gemeenschappelijk vakbondsfront is dat er een mogelijke oplossing van de achterstallige dagen tot stand is gekomen. Het toont aan dat het sociaal overleg resultaten kan opleveren wanneer we de neuzen in dezelfde richting brengen.

Ludo Sempels