UNI Global Union, de wereldvakbond voor de dienstensector die 20 miljoen leden verenigt, hield in december het grootste syndicaal congres op Afrikaanse bodem in Kaapstad. Welke thema’s kwamen er aan bod?

In het decor van één van de meest tot de verbeelding sprekende gevechten voor gelijkheid (de strijd tegen Apartheid) en onder het thema ‘Including You: Ubuntu!’ bogen meer dan 2000 syndicalisten uit alle hoeken van de wereld zich over drie onderwerpen: ‘Union Growth’, ‘Taking Back our Economies’ en ‘In a New World of Work’. ACOD Cultuur maakte een selectie van de talloze onderwerpen die ter plaatse aan bod kwamen.

De strijd tegen het geglobaliseerde kapitaal

Overal ter wereld boksen vakbonden op tegen de groeiende agressie van het geglobaliseerde kapitaal. Multinationals organiseren een ‘race to the bottom’ die versterkt wordt door de gevolgen van de wereldwijde crisis en waar uiteindelijk de werknemers het slachtoffer van zijn. Het schoolvoorbeeld hoe een wereldvakbond hiertegen kan strijden, is het Bangladesh Accord.
In april 2013 vonden meer dan 1000 Bengaalse textielwerkers de dood toen een fabriek instortte. Op voorhand was duidelijk dat de veiligheid te wensen overliet, maar de arbeiders werden verplicht het gebouw te betreden op straffe van verlies van hun maandloon, wat voor hen gelijk staat met de hongerdood.
Anderhalf jaar later verplichten UNI, IndustriAll (wereldvakbond voor de industrie), lokale vakbonden en de publieke opinie meer dan 200 kledijmerken voor het eerst in de geschiedenis verantwoording op te nemen voor hun bevoorradingslijnen en onderaannemers. Veiligheidsinspecties worden uitgevoerd en fabrieken die niet voldoen, gaan onherroepelijk dicht tot de nodige aanpassingen zijn gemaakt.
Bovendien zijn intussen in de Bengaalse textielindustrie al meer dan 200 nieuwe vakbonden opgericht. Zo nemen de textielarbeiders zelf de strijd in handen onder het motto: een fabriek met een vakbond is een veilige fabriek. Hun volgende eis is een verdubbeling van het minimumloon naar 120 dollar per maand.
Ook de overheden staan niet steeds aan onze kant. Zo is privatisering steeds meer de trend in Europa, met in de culturele sector als voorlopig trieste dieptepunt de sluiting van de Griekse openbare omroep ERT door de rechtse regering van Neo Demokratia en PASOK, onder druk van de Europese Troika. Het UNI-congres keurde een motie goed waarin het belang van openbare omroepen voor de democratie en de mediasector onderstreept werd.

De vakbond van de toekomst

Door technologische veranderingen verlegt de wereldeconomie haar focus van de industriële naar de dienstensector. Maar ook daar kunnen een toenemende informatisering jobs in gevaar brengen.
Het UNI-congres sprak zich ook uit voor radicale keuzes in het redden van onze planeet. De uitbuiting van mens en natuur gaan in het huidige systeem hand in hand. In het verleden bestond het misverstand dat vakbonden moesten kiezen tussen jobs en ecologie, maar intussen is het inzicht gerijpt dat er geen jobs zijn op een dode planeet.
Voorts roept UNI op om in elke geleding van de vakbond te streven naar meer diversiteit en vertegenwoordiging van vrouwen en jongeren, niet enkel bij de basis, maar ook bij mandatarissen en verantwoordelijke functies. De streefcijfers van 40% genderevenwicht en 20% jongerenafvaardiging werden ook bij dit congres niet gehaald. Dit is niet enkel een kwestie van evenwicht in de democratische besluitvorming. Deelname van jongeren aan een internationaal congres is immers ideaal om hen in contact te brengen met de internationale vakbeweging.

Wies Descheemaeker, Luc Van den Hoeck

(*) De macht aan ons!