Het Vlaams personeelsstatuut bevat momenteel al de mogelijkheid om bij werving af te wijken van de diplomavoorwaarden bij schaarste op de arbeidsmarkt en zo toch mensen toe te laten tot de eigenlijke selectieprocedure.

Als vakbond zijn we niet blind voor het feit dat voor sommige beroepen er niet altijd voldoende kandidaten zijn om de vacatures in te vullen. Toch stellen we vast dat sommigen door ervaring de job wel zouden aankunnen. Soms hebben ze het beroep uitgeoefend in het buitenland maar is het diploma niet erkend, soms hebben ze de stiel 'on the job' geleerd. Daarover wilden we wel duidelijke afspraken met de Vlaamse regering.

We zijn al zeer ver gevorderd in de onderhandelingen. Een akkoord is in de maak en zal vermoedelijk voor het zomerreces door de Vlaamse regering worden goedgekeurd. Dit akkoord werd bereikt na vallen en opstaan.

Bij werving blijft het gewenste diploma de regel. In het kader van het competentiegericht werven kunnen in een aantal gevallen kandidaten op basis van EVC’s (Elders Verworven Competenties) toegelaten worden tot de eigenlijke selectieprocedure. We overlopen deze situaties.

Relevant ervaringsbewijs

Een eerste groep zijn de kandidaten die beschikken over een voor die functie relevant ervaringsbewijs, zoals vermeld in het decreet van 30 april 2004 betreffende het verwerven van een titel van beroepsbekwaamheid. Het betreft hier de functies vermeld in het protocol 269.880 van 9 februari 2009 Uitvoering Sectoraal Akkoord 2008-2009 - Functies die in aanmerking komen voor een ervaringsbewijs:
- voorstellen van beroepen vanuit de Vlaamse overheid die in aanmerking komen voor een ervaringsbewijs: dierenverzorger, specialist databeheer, GIS-medewerker deskundige en expert, functioneel applicatiebeheerder, ICT-ondersteuning, landmeterhulp, onderhoudsarbeider elektromechanische installaties, onderhoudstechnicus elektromechanische installaties, programmeur, poetshulp in meerlingengezin, kinderverzorgster in meerlingengezin, gezinsondersteuner, polyvalent assistent.
- beroepen waarvoor de SERV reeds een standaard uitwerkt en waarbij de Vlaamse overheid zich kan aansluiten: arbeidsconsulent, industrieel elektrotechnisch installateur, internetontwikkelaar, pc- en netwerktechnicus.
Periodiek wordt nagegaan of er ondertussen voor de Vlaamse overheid relevante nieuwe ervaringsbewijzen zijn of in ontwikkeling zijn, en dan wordt de lijst aangepast. Dit gebeurde echter nog niet sedert 2009.

Knelpuntfuncties

Een tweede groep betreft kandidaten voor knelpuntfuncties (andere dan de beschermde beroepen waarvoor het vereiste diploma noodzakelijk blijft) die een getuigschrift uitgereikt door de VDAB dat toegang geeft tot de selectieprocedure voor de betrokken functie, bezitten of verkrijgen naar aanleiding van de betrokken vacature. Het getuigschrift van de VDAB is zeven jaar geldig voor dezelfde functie bij de diensten van de Vlaamse overheid.
De lijst van de knelpuntfuncties werd in uitvoering van het sectoraal akkoord 2008-2009 vastgelegd bij ministerieel besluit van 15 juni 2009. Dit zijn functies met als diplomavereiste master in de ingenieurswetenschappen, master in de industriële wetenschappen, diploma van arts of doctor in de genees-, heel- of verloskunde, gebrevetteerde en gegradueerde verpleegkundige, sociaal verpleegkundige, opvoeder, vakleraar, informaticus, databeheerder, programmeur, werfcontroleur, GIS-specialist, boekhouder/accountant, fiscalist, auditor, gezinsondersteuner, arbeidsconsulent, IWT-adviseur, kinderverzorgster in meerlingengezinnen, preventieadviseur, toezichter baggerwerken, rededienstcoördinator met standplaats Vlissingen, loodsdienstcoördinator met standplaats Vlissingen, (hoofd)scheepstechnicus, nautisch verkeersleider, siteverantwoordelijke (internetontwikkelaar), technisch webmaster, bouwtechnisch keuringsagent, datawarehouseontwerper, ICT-businessanalist.

Vermoeden van meerwaarde

Aanvullend wordt aanvaard om EVC’s uitzonderlijk toe te laten wanneer uit de motivering van de lijnmanager blijkt dat er een redelijk vermoeden van meerwaarde bestaat. Dit zal het geval zijn wanneer de lijnmanager op een overtuigende wijze aantoont dat zonder toelating van kandidaten die over het EVC-getuigschrift van de VDAB beschikken, er hetzij te weinig goede en gemotiveerde kandidaten mogen verwacht worden. Dit zou kunnen omdat bijvoorbeeld eerdere oproepen voor de betrokken functie tot kandidaten met het vereiste diploma geen of onvoldoende geschikte kandidaten hebben opgeleverd om de betrekking ook effectief in te vullen, of omdat uit de arbeidsmarktgegevens voor de betrokken functie in de betrokken standplaats een krapte naar voren komt.

Een tweede situatie bestaat erin dat meerdere (al dan niet allochtone) kandidaten met belangrijke EVC-ervaring die een meerwaarde voor de functie-invulling en de samenstelling van het personeelsbestand kunnen betekenen, niet kunnen deelnemen. Dit kan door dit te linken aan de diversiteitsdoelstellingen en de ervaringen naar aanleiding van concrete acties in het kader van het diversiteitsbeleid van de betrokken entiteit.
Dit zou ook kunnen voor het aantrekken, in het kader van de doelstellingen voor de tewerkstelling van allochtonen, van personen die houder zijn van een buitenlands diploma dat (nog) niet of op een lager niveau is erkend. Op deze wijze wordt een oplossing geboden voor de moeilijkheid die de Vlaamse overheid ondervindt om voldoende allochtone kandidaten aan te trekken.

De Vlaamse overheid heeft voor allochtonen een streefcijfer vastgelegd van 4 procent tegen 2015, maar in de praktijk blijkt dat heel wat allochtonen niet in aanmerking komen omdat ze hun diploma hebben behaald in het buitenland en dit diploma door NARIC niet wordt aanvaard, of dat de NARIC-procedure nog lopende is op de uiterste inschrijfdatum voor een vacature, waardoor de allochtone kandidaat niet in aanmerking komt.

Dit zou eveneens kunnen voor het aantrekken, inzonderheid in het kader van het doelgroepenbeleid van de betrokken entiteit, van kandidaten met relevante praktijkervaring bij andere overheden of de private sector zonder het specifieke diploma, maar die door jarenlange bijzondere beroepservaring voor de betrokken functies de vereiste basiscompetenties verworven hebben. Of door dit te linken aan het doorstromingsbeleid van de betrokken entiteit voor personeelsleden van de Vlaamse overheid tewerkgesteld in een ander niveau die over relevante ervaring voor de vacante functie beschikken.

VDAB-getuigschrift

Om het VDAB getuigschrift inzake EVC voor een bepaalde functie een grotere bruikbaarheidswaarde te geven, stelde de Vlaamse regering eveneens voor dat, ook als de lijnmanager voor een niet-knelpuntfunctie zelf niet uitdrukkelijk motiveert om een beroep te doen op EVC, de potentiële kandidaten die voor deze functie beschikken over een geldig EVC-getuigschrift afgeleverd door de VDAB, zich toch kunnen aanmelden en in dat geval ook toegelaten worden tot de eigenlijke selectieprocedure. M.a.w. een kandidaat die beschikt over een diploma, studiegetuigschrift, ervaringsbewijs als vermeld in het selectiereglement of over een geldig VDAB getuigschrift inzake EVC’s voor de betrokken functie, krijgt steeds toegang tot de selectieprocedure.

Om het objectief karakter te bewaken zullen de betrokken selectiereglementen met bijhorende motivering van de lijnmanager vóór publicatie ervan ter bespreking voorgelegd worden aan het Sectorcomité XVIII. Deze werkwijze wordt toegepast bij zowel de entiteiten die vallen onder het VPS, als die erbuiten.

Zoals eerder gesteld zijn de onderhandelingen hierover quasi rond en verwachter we een akkoord op 25 juni en een beslissing van de Vlaamse regering tegen het zomerreces. Meer mensen kansen geven, daar kunnen we niet tegen zijn. We zijn er ons wel van bewust dat we de leidend ambtenaren goed in het oog moeten houden, zodat ze de nieuwe procedure toepassen volgens de goede bedoelingen waarvoor ze is gemaakt.

Jan Van Wesemael