Principieel akkoord vakbonden en Vlaamse regering

Eindelijk zal het meerjarenakkoord van de ziekenhuizen voor 2005-2009 nu ook uitgevoerd worden binnen de Openbare Psychiatrische Ziekenhuizen (OPZ’s) van Geel en Rekem.

Voor de openbare ziekenhuizen werd dat akkoord reeds afgesloten in juli 2005. Zodra we echter bij de Vlaamse regering aandrongen op de toepassing ervan binnen de OPZ’s van Geel en Rekem, was het hommeles. Het personeel en de vakbonden stelden dat het meerjarenakkoord integraal moest worden uitgevoerd binnen de OPZ’s. De bedoeling van het akkoord was immers juist om tegemoet te komen aan de specifiek zware fysieke en mentale werkbelasting in die ziekenhuizen. De Vlaamse regering, met Vlaams minister Inge Vervotte voorop, zag dat anders. Daar klonk het dat de personeelsleden van de OPZ’s "niet van twee walletjes tegelijk kunnen eten".


De knelpunten

Het argument van de overheid was dat een deel van de federale financiering voor het meerjarenakkoord al wordt aangewend om de Vlaamse cao’s toe te passen, met de verhoogde eindejaarstoelage in het bijzonder. De discussie concentreerde zich dan op drie punten: de personeelscategorieën op wie de arbeidsduurvermindering van toepassing is, de bijkomende verlofdagen voor het niet-verplegend personeel en de toekenning van de attractiviteitspremie. Het gevolg was dat de onderhandelingen eind 2005 en begin 2006 niets opleverden en dat het uiteindelijk tot een sociaal conflict kwam. Het hoogtepunt daarbij was de 24-urenstaking op 6 januari 2006. Door de druk vanuit het personeel en de vakbonden werden de onderhandelingen opnieuw aangevat.


Bijkomende verlofdagen

Betrekkelijk vlug werd een compromis bereikt over de bijkomende verlofdagen voor het niet-verplegend personeel. Al vanaf dit jaar krijgen de betrokken personeelsleden binnen de OPZ’s vanaf de leeftijd van 52 jaar bijkomende verlofdagen. Dit begint met 2 dagen op 52 jaar en stijgt tot 20 dagen vanaf 62 jaar. De detaillering van de progressieve toename van het aantal dagen werd reeds gepubliceerd in Sign@@l+.

Op 24 oktober bereikten de vakbonden en minister Vervotte eveneens een principieel akkoord over de arbeidsduurvermindering en de attractiviteitspremie.

Arbeidsduurvermindering

Voor de arbeidsduurvermindering blijft het principe dat dit in eerste instantie enkel van toepassing is op de personeelscategorieën die werden opgesomd in het protocolakkoord voor de openbare ziekenhuizen. De verruiming die de vakbonden vragen - hoofdzakelijk naar andere functies die in het therapeutisch proces zijn ingeschakeld - wordt aan de federale overheid voorgelegd. Indien de federale overheid bereid is om in de financiering daarvan te voorzien, wordt de arbeidsduurvermindering ook van toepassing op die bijkomende personeelscategorieën. Het is echter weinig waarschijnlijk dat de federale overheid op die vraag zal ingaan.

Attractiviteitspremie

Positief is wel dat de Vlaamse overheid bereid is om het tweede gedeelte van de attractiviteitspremie integraal toe te kennen voor alle personeelsleden in de OPZ’s. Het eerste gedeelte van de attractiviteitspremie (161,41 euro) maakt al sinds 1990 deel uit van het vakantiegedeelte. Het tweede deel (480 euro op kruissnelheid in 2009, geïndexeerd) wil men uitbetalen met terugwerkende kracht vanaf 2005. De overeenkomst is dat de eindejaarstoelage wordt geblokkeerd op het niveau van 2005. Naargelang de rang ligt dit tussen 53 en 70% van een maandsalaris. De verhoging opgenomen in de Vlaamse CAO 2005-2007 gaande van 3 tot 5%, wordt dus niet meegenomen. Hetzelfde geldt ook voor latere verhogingen van de eindejaarstoelage die in een Vlaamse CAO zouden worden voorzien.

In de plaats daarvan wordt aan de personeelsleden van de OPZ’s het tweede part van de attractiviteitspremie (geïndexeerd) uitgekeerd. Op dit moment betekent dit bruto op jaarbasis:

- 2005 + 40 euro
- 2006 + 170 euro (huidige index 173,40)
- 2007 + 260 euro (265,20)
- 2008 + 380 euro (387,60)
- en vanaf 2009 + 480 euro (489,60).

De verhogingen van de eindejaarstoelage opgenomen in de Vlaamse CAO 2005-2007 schommelen rond de 70 euro bruto op jaarbasis. De attractiviteitspremie is dus heel wat voordeliger. En er zullen nog vele Vlaamse CAO’s met verhogingen van de eindejaarstoelage nodig zijn om dat verschil te compenseren.


Voorrang Vlaams personeelsstatuut

Het principieel akkoord bevat eveneens enkele formele afspraken voor de toekomst. Uitgezonderd de eindejaarstoelage, zal voor de OPZ’s Geel en Rekem voortaan voorrang worden gegeven aan de inhoud van het Vlaams personeelsstatuut. Dat betekent dat alle verbeteringen die daarin worden aangebracht, van toepassing zijn voor de OPZ’s. Dit omvat eveneens de specifieke regelingen die in de agentschapsspecifieke besluiten worden opgenomen.

Daartegenover staat dat de budgettaire middelen die voortvloeien uit federale ziekenhuisakkoorden, eerst worden aangewend voor de toepassing van sectorale akkoorden op het Vlaamse niveau binnen de OPZ’s. Indien er dus op het federale niveau voor het personeel in de ziekenhuizen maatregelen worden overeengekomen die specifiek verbonden zijn aan het ziekenhuispersoneel (zoals bijvoorbeeld de arbeidsduurvermindering), dan zijn die van toepassing binnen de OPZ’s, op voorwaarde en op basis van de federale financiering. Cruciaal is dat, indien het akkoord voor de OPZ’s wordt bekrachtigd, daarin wordt opgenomen dat het geheel van de loon- en arbeidsvoorwaarden binnen de OPZ’s minstens op hetzelfde niveau moet blijven dan in de andere ziekenhuizen. De overheid engageert zich om alle informatie over de financiering en de aanwending ervan aan de vakbonden te bezorgen zodat deze het overzicht hierop kunnen bewaren.


Ledenconsultatie

Als we de resultaten over de arbeidsduurvermindering, de bijkomende verlofdagen, de attractiviteitspremie en de afspraken voor de toekomst samen nemen, is onze conclusie dat het bereikte principieel akkoord een positieve zaak is. Plus en min afgewogen, gaan de personeelsleden van de OPZ’s erop vooruit en dit zowel geldelijk als in arbeidsduur en verloven. Bovendien zijn er nu duidelijke afspraken voor de toekomst, zodat langdurende conflicten over de toepassing van de akkoorden hopelijk tot het verleden behoren.

De vakbonden zijn volop bezig met de raadpleging van de leden. Keuren zij het principieel akkoord goed, dan wordt dit nog dit jaar formeel ondertekend door de vakbonden en de Vlaamse regering.

Hilaire Berckmans