Veel vragen, weinig antwoorden

De gesloten jeugdinstelling De Grubbe in Everberg berust op een samenwerkingsakkoord tussen de federale overheid en de gemeenschappen. De Franse en Vlaamse Gemeenschap hebben elk een equipe ter plaatse. De federale overheid staat voornamelijk in voor de veiligheid en de basisvoorzieningen zoals gebouwen, kledij en voeding van de jongeren. De gemeenschappen staan in voor het pedagogische luik: onthaal, opvang, begeleiding, observatie, activiteiten, lessen.

In het kader van de uitbreiding van de capaciteit voor jongeren die een als misdrijf omschreven feit hebben gepleegd of hiervan verdacht worden, ligt een protocol op tafel dat werkafspraken vastlegt tussen de bevoegde ministers en de principes beschrijft voor de gefaseerde opbouw van de capaciteit. Finaal voorziet de Vlaamse Gemeenschap plaats te bieden aan 160 jongeren. Everberg wordt een eentalig Vlaamse instelling met 126 plaatsen waarvan de realisatie zou rond zijn einde 2011 - begin 2012. De overige 34 plaatsen worden voorzien in de voormalige gevangenis van Tongeren met als (aanvankelijk) vooropgestelde datum 1 april 2009.

Grote onduidelijkheid personeel

Op 4 maart vond in de De Grubbe het eerste subentiteitsoverlegcomité plaats. De ACOD diende een viertal agendapunten in naar aanleiding van de vele vragen en bezorgdheden van de personeelsleden.
Positief voor het personeel is dat het samenwerkingsakkoord wordt voortgezet en bijgevolg de tewerkstelling verzekerd is. De overheid kon echter geen bevestiging geven of de streefdatum van de opening in Tongeren werd uitgesteld naar 1 januari 2010. Tevens kregen we geen afdoend antwoord op onze vragen naar het scenario van Everberg en het aantal plaatsen tijdens de bouwwerken.
Zolang het onduidelijk is hoeveel federaal personeel wordt ingezet, is er geen invulling voor het personeelskader dat instaat voor het pedagogische luik en kan er geen ontwerp van personeelsplan aan de vakbonden voor advies worden voorgelegd. Het is al wel duidelijk dat de huidige personeelsbezetting binnen de psychosociale en administratieve diensten te krap is en dat ook de categorie jongeren die wordt toegewezen aan de respectieve instellingen mee de personeelsbezetting zal bepalen.
De overheid engageerde zich tegenover de vakbonden om elk nieuw element met betrekking tot de toekomst van de instellingen van Tongeren en Everberg zonder verwijl te communiceren.

Welzijn en veiligheid rampzalig

Naast de toekomst van De Grubbe stonden ook de aangelegenheden rond welzijn op het werk op de agenda. Het verslag van de rondgang van 2006 vermeldt zeer ernstige, bedreigende gebreken op het gebied van infrastructuur. De overheid stelde tijdens de zitting dat zij te gast is in een federaal centrum en dat problemen van die aard alleen kunnen worden doorgegeven aan de federaal verantwoordelijken. De Vlaamse overheid mag echter niet vergeten dat zij, hoe dan ook, voor haar personeel verantwoordelijk is.
We stellen met ontzetting vast dat na tweeënhalf jaar geen enkel probleem is weggewerkt. De situatie is er zelfs nog op achteruitgegaan. Enkele voorbeelden: struikelgevaar bij overlapping van de vloerbekleding, geen (goede) werking van rookmelders, gebrekkige brandblusmiddelen en waterinsijpeling in de administratieve containers; opstijgend vocht en vochtige muren, gladheid van de buitensportruimte, een grote ruimte tussen de metalen grondrooster en bomen in de leefgroep. Het 'kasteeltje' waar het materiaal van de verschillende gemeenschappen is opgeborgen, werd onbewoonbaar verklaard: het plafond heeft het inmiddels begeven en is naar beneden gekomen.

Speciaal overlegcomité

Door het feit dat er geen opvolging wordt gegeven aan deze waslijst van gebreken en steeds de kaart wordt getrokken van ‘De Grubbe is maar een voorlopige maatregel’, geraakt het personeel uitermate gedemotiveerd. De ACOD heeft dan ook op 11 februari een brief geschreven aan minister van Ambtenarenzaken Steven Vanackere met de vraag een speciaal overlegcomité op te richten voor de jongerencentra. Omdat daar overheidspersoneel werkzaam is dat ressorteert onder verschillende sectorcomités, is een dergelijk speciaal overlegcomité bevoegd voor de aangelegenheden Preventie en Bescherming op het Werk. Het is nu wachten op het antwoord van de minister.
Op het overleg van 4 maart stelden we de vraag naar een volgende rondgang. Het argument van de tijdelijkheid van De Grubbe gaat niet op als het om de veiligheid van het personeel gaat.

Gino Ivens, Liliane Jans, Hilaire Berckmans