• Net voor het ter perse gaan, was er eindelijk vooruitgang in de Vlaamse regeringsonderhandelingen. Wat vind je van de nota die N-VA-voorzitter Bart De Wever voorbereidde voor zijn toekomstige regeringspartners Open VLD en CD&V?

Chris Reniers: “We stevenen af op een Vlaamse regering die haar aanvallen op de openbare diensten en de portemonnee van de mensen voortzet zoals voordien. Opnieuw is er sprake van belastingverlagingen zonder lange termijnvisie en als puntje bij paaltje komt, zal er geen rekening gehouden worden met de wensen van de Vlaming op het vlak van openbare dienstverlening.”

• Welke hoop koester je voor de openbare diensten tijdens de komende vijf jaar, zeker gezien de politieke samenstelling die we kunnen verwachten van de volgende Vlaamse regering?

Chris Reniers: “Recent gaf ik mijn visie over de hoop die ik koester voor de openbare diensten ook al voor SamPol – Samenleving & Politiek – een politiek maandblad dat een kritische blik werpt op maatschappelijke en politieke problemen.

Het onderzoek ‘Waar liggen Vlamingen wakker van?’ van VRT NWS en de VRT-studiedienst (april 2019) toont aan dat de Vlaming heel erg begaan is met de pensioenen, een goede gezondheidszorg, een betere justitie, meer performante welzijnsvoorzieningen, een kwalitatief hoogstaand onderwijs en een vlottere mobiliteit. Ook milieu, jobs, wonen en verkeersveiligheid scoren. Dat de Vlaming ook bezorgd is om veiligheid mag evenmin verbazen. Opmerkelijk in het onderzoek zijn vooral onderwijs als sterkste stijger en de grote bezorgdheid van de Vlaming voor betaalbaarheid van de pensioenen en de kwaliteit van de gezondheidszorg. Je moet dus geen grote analist zijn om vast te stellen dat de prioriteiten van de burger gelinkt zijn aan die domeinen waar openbare diensten een grote rol spelen.”

• Openbare diensten: voorbijgestreefd of meer dan noodzakelijk?

Chris Reniers: “Ondanks jarenlange propaganda en verkettering van openbare diensten als oubollig en voorbijgestreefd, ondanks jarenlange besparingen op mensen en middelen en ondanks het aanprijzen van de privémarkt als beter of waardig alternatief, blijft de burger de openbare diensten zien als nodig en noodzakelijk. Openbare diensten maken deel uit van onze ‘common sense’, ons gezond verstand. Dat is zeer hoopgevend! De Vlaming beseft immers heel goed dat als je de openbare diensten verder afbouwt of wegneemt, de samenleving belangrijke hefbomen voor welvaartscreatie, sociale gelijkheid en duurzaamheid verliest.

De Vlaming heeft ingezien dat de voorbije regeerperiode hem veel geld heeft gekost. De facturen zijn gestegen, maar de dienstverlening is verminderd:
- besparingen op mobiliteit (spoor, bus)
- besparingen op postbedeling (minder frequente rondes)
- hogere kost energie (gas, elektriciteit)
- hoge prijzen voor telefonie, internet en digitale tv (in vergelijking met de buurlanden)
- minder dienstverlening van federale en Vlaamse overheidsdiensten (bv. sluiting belastingkantoren, DG Handicap, wachtlijsten zorg, onderbezetting ziekenhuizen)
- de stijging van de kostprijs van rust- en verzorgingstehuizen terwijl er minder personeel is
- minder toegang tot gemeentelijke diensten
- problemen bij inschrijvingen in scholen naar keuze, een daling van de kwaliteit van het onderwijs
- een verschraling van het cultuuraanbod.
Dergelijke ingrepen zijn voelbaar en veroorzaken permanent onbehagen en onmacht bij velen. Uit de geciteerde studie blijkt dat de Vlaming het gevoel heeft dat er veel ongelijkheid bestaat in de behandeling van mensen en men wil meer solidariteit.”

• De burger begrijpt het, de partijen van de regering (in lopende zaken) niet.

Chris Reniers: “We kunnen dus niet anders dan besluiten dat de belangrijkste prioriteiten van de Vlaming samenhangen met bevoegdheden die enkel optimaal, gelijk, neutraal en betaalbaar kunnen vervuld worden door openbare diensten. Zelfs met meer Vlaamse zelfstandigheid, blijven de prioriteiten van de Vlaming bevoegdheden die onder de openbare diensten vallen. Hij is gehecht aan kwaliteit, betaalbaarheid, neutraliteit en vlotte toegang. Hij wil dus geen voorrang of veel toegangsregels, maar juist gelijk(waardig)heid voor iedereen.

Laat ons dus niet bang zijn om de openbare diensten te promoten, ze ideologisch te verdedigen en er meer personeel en middelen voor te eisen. Onze hoop is gevestigd op de burger, die vanuit zijn of haar dagelijkse ervaring en rechtvaardigheidsgevoel beseft hoe belangrijk de openbare diensten zijn voor het functioneren van een samenleving waarin iedereen zich kan ontplooien.

De burger heeft het – in tegenstelling tot de partijen die de afgelopen jaren beleid hebben gevoerd – goed begrepen. Openbare diensten kunnen niet functioneren zonder voldoende hardwerkende handen. Goede loon- en arbeidsvoorwaarden en een sterke, kwaliteitsvolle dienstverlening gaan hand in hand.”

Dit standpunt verscheen in Tribune 75.08