Een syndicale organisatie moet zich telkens opnieuw aanpassen aan de gewijzigde maatschappelijke context, evenwel rekening houdend met haar ideologische krijtlijnen. De basisbeginselen van het ABVV zijn meer dan ooit actueel. We zijn sinds de oprichting van het ABVV in 1898 niet voor niets een socialistische en democratische vakbond met vier principes: solidariteit, rechtvaardigheid, gelijkheid en democratie.

Onze sociale verworvenheden staan zwaar onder druk vanwege het beleid dat de (radicaal) rechtse regeringen in dit land en mondiaal de voorbije jaren voerden. ‘De kracht van de verandering’ is voor de werkende klasse een nachtmerrie die werkelijkheid wordt. De spoorwegen ontsnappen niet aan de opgelegde en doorgevoerde besparingen. Spoorwegpersoneel en reizigers delen in de klappen. 

Protocol van Sociaal Akkoord

Eind vorig jaar hebben we het voorstel van de Belgische Spoorwegen verworpen. Na onze succesvolle staking op 19 december 2019 werd een compromistekst met de spoorwegen goedgekeurd. Die bevat de volgende toezeggingen.
- Een ecocheque van 200 euro voor de geleverde inspanningen uit het verleden, zonder tegenprestatie.
- De onderhandelingen worden hervat op basis van een wit blad.
- De procedure wordt opgestart voor de verlenging van de hospitalisatieverzekering.

Bij de komende onderhandelingen blijven er voor ons vier prioriteiten.
- De loonsverhoging van 1,1 procent (zoals het IPA toelaat).
- Voldoende aanwervingingen (kwantitatief en kwalitatief).
- Behoud van de 36-urenweek voor het huidige en toekomstige personeel.
- Behoud van de barema’s.

In het najaar moeten deze onderhandelingen uitmonden in een sociaal akkoord. Dat het geen wandeling in het park zal worden, is een open deur intrappen, maar het personeel moet beloond worden voor de inspanningen.

De liberalisering

Sinds eind vorig jaar kunnen andere operatoren treinen laten rijden op ons net, echter zonder dat ze hiervoor subsidies ontvangen. Voor openbare diensten-contracten kunnen de historische spoorwegmaatschappijen (onder bepaalde voorwaarden) een exclusieve openbare dienstverlening voor een periode van 10 jaar toegewezen krijgen. De regering moet voor 25 december 2023 beslissen of ze dit toekent aan de NMBS. Indien dit niet gebeurt, zal de openbare dienstverlening worden gegund via een aanbesteding.

De ledenbeweging

Door de grote pensioneringsgolf van de babyboomers, het feit dat veel personeelsleden niet vervangen worden en dat nieuwe personeelsleden zich niet altijd spontaan aansluiten bij de vakbond, is het ledenbestand de afgelopen jaren afgenomen. Een inhaalbeweging dringt zich op als we willen blijven wegen op het beleid bij de spoorwegen. Bovendien vormen onze leden een belangrijke bron van inkomsten voor onze werking. Ook is het ledenaantal een belangrijke factor voor de interne democratie binnen onze vakbond.

De voorbije maanden merkten we evenwel dat de nieuw aangeworven personeelsleden opnieuw gemakkelijker de weg vinden naar de vakbond. Dit heeft uiteraard te maken met het feit dat we ons op een positieve manier presenteren. Toch moeten we nog meer het terrein bezetten, aanwezig zijn en luisteren naar wat er leeft op de werkvloer, en een goede dienstverlening aanbieden.

Onze doelstelling is het informeren van de mensen met correcte informatie en zeker niet hen naar de mond praten. Eerlijke en correcte informatie is steeds ons handelsmerk geweest en dat moeten we zo houden.

Een ledenwervingscampagne zal opgezet worden om ons ledenaantal te verhogen.

Modernisering van onze vakbond

De structuur van onze vabond bestaat historisch uit een Nationaal Secretariaat en Gewesten, met of zonder afdelingen. Om de belangen en ondersteuning van onze leden en militanten kwalitatief en maximaal te garanderen met de beschikbare middelen, dringt een reorganisatie zich op.

Daarvoor zal een werkgroep ad hoc worden opgericht, bestaande uit vertegenwoordigers van de Gewesten en het Nationaal Secretariaat. Deze werkgroep zal zich op basis van een sterkte-zwakte analyse buigen over de herstructurering in functie van onze leden en militanten, over de gewesten heen en in het belang van onze sector. Het secretariaat zal de organisatie en de werking van deze werkgroep coördineren.

Een voorstel van aanpassing van de structuur zal aan de syndicale instanties worden voorgelegd, die zich hierover zullen uitspreken.

In het kader van de liberalisering zullen we, meer dan waarschijnlijk, geconfronteerd worden met nog meer reorganisaties binnen het bedrijf. We zullen het debat aangaan en proberen het onderste uit de kan te halen. Wanneer we erin slagen eerbare akkoorden af te sluiten, moeten we deze ook kunnen verzilveren, zowel op het terrein als binnen de instanties.

Dit zal veel inzet en overtuigingskracht vragen van onze miltanten en verantwoordelijken. De manier van besluitvorming zal dan ook van cruciaal belang worden tijdens de komende congresperiode. Met een goede samenwerking op alle niveaus zullen we ook de juiste beslissingen nemen om de toekomst van het bedrijf, de tewerkstelling, de arbeidsvoorwaarden en het welzijn van onze personeelsleden veilig te stelen.

Mensen veranderen, organisaties ook

Een organisatie - of dit nu een politieke partij, een vakbond, een biljartclub of welke vereniging dan ook is - moet zich steeds aanpassen aan de veranderende omgeving waarin zij actief is. Als zij dat niet doet, is zij gedoemd te verdwijnen. Want elke vereniging bestaat uit individuen en mensen veranderen nu eenmaal. De jongste vijftig jaar is de wereld ongelooflijk snel veranderd en hieraan ontsnapt niemand.

Het zal dan ook een uitdaging zijn om dit veranderingsproces tot een goed einde te brengen. Maar hoe groot de omwenteling ook zal zijn, de basisbeginselen moeten steeds overeind blijven.

Het secretariaat Vlaamse ACOD Spoor