De Vlaamse vleugel van de ACOD organiseerde op 5 februari een militantenconcentratie in Leuven met een duidelijke boodschap: ‘Oog voor openbare diensten’. Onze openbare diensten moeten zorgen voor een betaalbare en rechtvaardige dienstverlening aan de samenleving. Het Vlaamse regeerakkoord rekent echter opnieuw veel besparingen door naar de publieke diensten. Ons signaal in Leuven was luid en ferm: er is al genoeg bespaard in de openbare sector!

De Leuvense actiedag was dan wel gericht op het Vlaamse beleid, toch waren ook federale sectoren zoals het Spoor prominent aanwezig. Ondersteuning kent geen federale grenzen. Ze is nationaal en solidair. Onze boodschap werd bovendien versterkt door een begrotingsexpert van de KU Leuven die in het TV-programma Ter Zake formeel stelde dat er bij de kerntaken van de overheid niets meer te besparen valt.

Onze eis voor een goed protocol blijft

Bij de Belgische spoorwegen hebben we na de staking van 19 december 2019 een toenadering tot de directie aanvaard door het goedkeuren van een compromistekst met een ecocheque van maximaal 200 euro en de verlenging van de hospitalisatieverzekering voor zowel de actieve als de gepensioneerde spoorwegmensen.

Een volwaardig protocol van sociaal akkoord blijft echter een noodzaak. Voor de komende onderhandelingen - die in het najaar moeten afgerond worden - blijven we vasthouden aan onze vier eisen: een loonsverhoging van 1,1 procent, kwantitatieve en kwalitatieve aanwervingen, behoud van de 36-uren werkweek (equivalent) zowel voor de huidige als voor de nieuwe personeelsleden en het behoud van verloning op basis van barema’s.

De onderhandelingen zullen echter niet gemakkelijk zijn. Ook de Belgische spoorwegen hebben ongetwijfeld een eisenpakket. De geslaagde staking van 19 december maakt ons meer dan ooit vastberaden om een protocol van sociaal akkoord af te sluiten dat het spoorwegpersoneel beloont voor zijn inspanningen.

Spoorwegpersoneel vraagt respect, ook van de politiek!

Iedereen die de spoorwegen een beetje volgt, weet het ondertussen. We vervoeren steeds meer reizigers met steeds minder personeel. Uiteraard heeft dit gevolgen voor de personeelsleden. De psychosociale druk wordt groter en het rendement belangrijker. Onze eis voor voldoende personeel en goede arbeidsomstandigheden is dan ook meer dan gerechtvaardigd.

Maar wat stellen we vast? Politieke tegenstanders van de spoorwegen als openbare dienst maken er een sport van om ons te bashen. Eerst werden we getrakteerd op een aantal wetsvoorstellen, onder meer het afschaffen van onze Kas der Geneeskundige Verzorging en van de tweederdemeerderheid in de Nationale Paritaire Commissie met zware sociale gevolgen. Vervolgens moesten we horen dat het spoorwegpersoneel ‘overbeschermd’ is.

Deze stelling is gebaseerd op het feit dat op vijf jaar tijd 623 personeelsleden, in een bedrijf van meer dan 30.000 werknemers, een ‘grove fout’ hadden begaan en dat ‘slechts’ 31 effectief ontslagen werden. In 176 gevallen was er sprake van drankmisbruik.

De insinuatie dat er een probleem is met dankmisbruik was niet ver weg. Er zijn waarschijnlijk weinig bedrijven waar er zo consciëntieus omgegaan wordt met alcoholische dranken en waar er zoveel gecontroleerd wordt. De straffen die van toepassing zijn wanneer een misbruik wordt vastgesteld, zijn trouwens zeer zwaar. Overigens zijn niet enkel voor het gebruik van alcoholische dranken de straffen zwaar. Elke spoorman en -vrouw weet dit maar al te goed. Alcoholisme is een ziekte en zieke mensen moeten geholpen worden.

Betaalbaar, veilig en ecologisch

Daarom willen we duidelijk zijn. De Belgische spoorwegen zouden gekoesterd moeten worden. Vorig jaar vervoerden we 253 miljoen reizigers op een veilige, ecologische manier en tegen betaalbare prijzen. We realiseerden dit met slechts om en bij de 30.000 personeelsleden die dag in dag uit het beste van zichzelf geven. In moeilijke omstandigheden: in weer en wind, bij nacht en ontij, onder zware tijdsdruk en onder onrealistische besparingen. Toch haalden we een tevredenheidsscore van ongeveer 70 procent, met nog hogere scores voor het personeel dat in contact komt met de klant. Ik vraag u: welke politicus doet beter?

Ludo Sempels