We mogen dan wel in de 21^ste eeuw rondlopen, nog te vaak worden we geconfronteerd met wantoestanden op de arbeidsmarkt die de trieste vergelijking met 19^de-eeuwse toestanden moeiteloos doorstaan. Iedereen die wat verder kijkt dan de kerktoren en het mondiale nieuws volgt, weet dat menswaardige arbeidsvoorwaarden niet vanzelfsprekend zijn. Het gebeurt zelfs in onze eigen straten, waar kinderen ingezet worden om pakjes aan de deur te leveren.

De NMBS en Infrabel dragen als essentiële spelers in de nationale mobiliteit een belangrijke verantwoordelijkheid. Beide entiteiten hebben in hun streven naar een duurzame maatschappelijke ontwikkeling gedragscodes opgesteld voor hun leveranciers. De gedragscode van Infrabel geldt bovendien ook voor de aannemers. De NMBS gaat nog een stap verder en heeft in 2015 met andere Europese spoorwegmaatschappijen (SNCF, NS, DB, ÖBB…) en bedrijven uit de spoorwegsector (Bombardier, Alstom, Siemens…) ‘Railsponsible’ opgericht. Railsponsible ijvert voor een wereldwijde spoorwegindustrie waar alle partners voorrang geven aan goede en verantwoorde ethische, sociale, milieu- en commerciële praktijken.

De gedragscodes van NMBS en Infrabel zijn qua inhoud gelijklopend. Beide entiteiten verwijzen naar het in acht nemen van de beginselen van de Conventies van de Internationale Arbeidsorganisatie en de Rechten van de Mens. We sommen enkele voorbeelden op die onaanvaardbaar zijn: dwangarbeid en kinderarbeid, excessieve werktijden en niet-naleving van minimumlonen, discriminatie en wrede of onmenselijke behandeling. Wat bijvoorbeeld wel opgelegd wordt: eerbiediging van de vrijheid van vereniging en het recht op collectieve onderhandelingen (syndicale activiteiten) en naleving van de geldende wetten inzake vergoedingen en arbeidsduur. Ook elke vorm van corruptie (afpersing, omkoping) moet door de partners van NMBS en Infrabel bestreden en veroordeeld worden. Leveranciers mogen bijvoorbeeld geen geschenken geven aan personeelsleden van de NMBS of Infrabel.

Ook uitdrukkelijk vermeld is het noodzakelijk ecologisch en duurzaam engagement van de leveranciers en aannemers. De gedragscode van Infrabel stelt bovendien dat de gedragscode ook geldt voor de onderaannemers van de aannemers.

De Europese Transportvakbond ETF heeft de voorbije jaren fel ingezet op Fair Transport. Als spoorvakbond en werkend lid van ETF hebben we deze acties hard ondersteund.  Onze buitenlandse collega’s worden immers geconfronteerd met bedenkelijke toestanden in een meer en meer geliberaliseerde en geprivatiseerde spoorwegwereld.

We juichen dit engagement van de NMBS en Infrabel dan ook toe. Op het strategische bedrijfscomité van de NMBS hebben we alvast de vraag gesteld of de gedragscode ook geldt voor de concessiehouders. Het nieuws dat bpost haar Press Shops en Relay-winkels heeft verkocht aan een gokbedrijf roept bij ons ethische vragen op. Een gokkantoor hoort niet thuis in het station.

Günther Blauwens, Nicky Masscheleyn

Bronnen:

- Railsponsible: https://www.railsponsible.org

- NMBS: https://www.belgiantrain.be/nl/3rd-party-services/supplier/b-pi-home/sustainable-procurement

- Infrabel: https://infrabel.be/nl/leveranciers-aannemers