De voorbije maanden is er heel wat beroering ontstaan bij het Vlaams overheidspersoneel omdat er alweer personeelsafvloeiingen moeten doorgevoerd worden. De Vlaamse regering legt de Vlaamse overheidsdiensten een personeelsvermindering op van 1450 ‘koppen’. De VDAB moet daarvoor 419 personeelsleden laten afvloeien tegen het einde van de legislatuur in 2024.

De VDAB werkte een besparingsplan en aangepast personeelsplan uit dat nog definitief aan de raad van bestuur moet worden voorgelegd tegen oktober. Er is (in)formeel informatie en toelichting gegeven aan de vakbonden. Toch communiceerde men al gedeeltelijk naar bepaalde personeelsgroepen, uitgerekend op de Dag van het Schoonmaakpersoneel dan nog, van timing gesproken! Men plaatst ons voor voldongen feiten. Het VDAB-management wilde de beslissing al laten nemen op de raad van bestuur van juli. Daar hebben we een stokje voor gestoken. Er moet eerst voldoende ruimte zijn voor informeren van het personeel, overleggen en onderhandelen.

Alweer besparen

Men legt vier besparingsdoelen op tafel:
- 1/3 van het uitstappende personeel niet vervangen
- 30 procent besparen op administratieve functies
- besparing op staf en experten: 15 procent bij de centrale dienst en 20 procent bij de provinciale entiteiten
- besparing facility: uitbesteding schoonmaak (-151 personeelsleden) en later mogelijk ook de catering (-95 personeelsleden).

Vakbondsverzet

ACOD Overheidsdiensten wijst samen met de andere vakbonden de door de Vlaamse regering opgelegde besparingen af, voor alle entiteiten en specifiek voor de VDAB. Het betreft zowel de personeelsbesparing van 419 personeelsleden als de besparing door de niet-indexering van de middelen. Dit is niet werkbaar en zet personeel en dienstverlening aan de burgers onder zware en ongezonde druk.

Er is een alternatief.

Wij stellen vast dat de VDAB per jaar voor meer dan 110 miljoen euro uitbesteed aan (privé)partners. Hier kan op bespaard worden. Daarnaast kan men besparen op dure consultancy. We stellen echter ook vast dat er de komende vier jaar ongeveer 900 VDAB-personeelsleden met pensioen gaan. Als de VDAB dan toch verplicht moet afslanken, dan zit hier een kans.

Schoonmaak en catering kind van de rekening

ACOD Overheidsdiensten wijst privatisering en uitbesteding van overheidspersoneel af. Het is onaanvaardbaar om zomaar de schoonmaak en catering in hun geheel uit te besteden en te privatiseren. Daardoor worden vooral de ‘zwakste’ personeelsgroepen van de niveaus D en C het zwaarst getroffen. Zij hebben al de laagste lonen en een privatisering zou daar nog meer druk op zetten. Uitbesteden aan de privésector zal geen (grote) besparing opleveren want als voldaan moet worden aan dezelfde kwalitatieve dienstverlening, aan dezelfde arbeids- en loonvoorwaarden zoals in eigen beheer, dan is dit een nul-operatie. Het gaat er platweg over dat men personeelsaantallen kan kwijt geraken op de teller.

Juist nu personeelsleden van de schoonmaak bewezen hebben dat ze onmisbaar zijn en een belangrijke poets- en gezondheidsrol hebben in deze virustijden, heeft de VDAB een voorbeeldrol te spelen.

Als het VDAB-management de mond vol heeft over ‘elk talent telt’, ‘inclusie’ en ‘inclusief beleid’, dan moet dit ook worden toegepast in de eigen organisatie. Trouwens, de managementniveaus en andere hoge niveaus worden veel minder getroffen door deze nieuwe besparingsplannen.

Wij zullen reageren

Samen met de andere vakbonden heeft ACOD Overheidsdiensten geëist dat de beslissing verdaagd wordt naar oktober, zodat we ruimte hebben om het personeel te raadplegen en het sociaal overleg zijn rol te laten spelen. We hebben ook een eerste gesprek gehad met de bevoegde minister van Werk, Hilde Crevits.

Daarnaast hebben we eind juni de direct betrokken ACOD-leden in spoed bijeengeroepen in onze hoofdzetel in Brussel. Begin juli werd een eerste waarschuwingsactie gevoerd in Brugge.

Er komt eind augustus of begin september een overleg en bespreking met de voorzitter van de raad van bestuur. In de loop van september plannen we, binnen de veiligheidsregels van corona, een aantal personeelsvergaderingen per provincie. Creatieve maar doeltreffende waarschuwingsacties zijn als beginfase niet uitgesloten.

Het ontwerp-personeelsplan en de besparingsdoelen en -manieren moeten herzien worden. Daarvoor moet ruimte zijn binnen de onderhandelingen in september. Wij zullen ons met de andere vakbonden beraden over de verdere gezamenlijke aanpak en reactie.

Chris Moortgat