Op 25 en 26 september verzamelde de Europese vakorganisatie voor openbare diensten EPSU in het Roemeense Boekarest om zich te buigen over de gevangenisproblematiek in Europa. Ook ACOD AMiO was aanwezig om de algemene situatie in de verschillende landen te bespreken, ervaringen uit te wisselen over de sociale dialoog en samenwerkingsakkoorden op te starten. Ook was een brainstorming voorzien over lobbyen bij de Europese Commissie om de leefomstandigheden in de gevangenissen te standaardiseren. Als afsluiter bezochten de aanwezigen ook de gevangenis van Rahova in de hoofdstad.

Voor wat hoort wat

Het Roemeense gevangeniswezen is volop bezig een nieuwe vorm van sociale dialoog op te bouwen. Daarin worden ze financieel gesteund door de Noorse vakbond en de Noorse overheid. De vakbondsmensen van Roemenië krijgen gedurende een aantal maanden opleiding in sociale dialoog. De opleiding gebeurt volledig tijdens de diensturen en ze hebben ook interactieve steun vanuit Noorwegen. Opmerkelijk is trouwens wel dat Roemeense gevangenisbewakers geen stakingsrecht hebben. Verder ondersteunt Noorwegen ook bepaalde projecten van re-integratie in de gevangenissen. De steun van Noorwegen is echter niet voor niets. De Noorse overheid heeft een samenwerkingsakkoord afgesloten om Roemeense gevangenen in Noorwegen terug te kunnen sturen naar Roemenië om daar hun straf verder uit te zitten.

Overbevolking

Uit het debat over de stand van zaken in de Europese gevangenissen bleek dat overbevolking in bijna alle EU-lidstaten een groot probleem is. Enkel in Noorwegen en Nederland is dat blijkbaar veel minder het geval – daar is zelfs sprake van gevangenissen die met sluiting bedreigd zijn.
De opleiding van gevangenispersoneel verschilt ook sterk van land tot land. We moesten helaas vaststellen dat België één van de landen is die het minste opleiding voorziet voor het gevangenispersoneel.
Tijdens een debat in aanwezigheid van de directeur-generaal van het Roemeens gevangeniswezen wisselden de vakbonden ideeën uit over hoe we de omstandigheden in de Europese gevangenissen kunnen standaardiseren. De focus lag vooral op overbevolking en opleiding van het personeel. Uit dit debat volgt een tekst die in samenwerking met Europris (een groep van Europese directeurs-generaal van de gevangenissen) voorgelegd zal worden aan de Europese Commissie. De tekst wordt later dit jaar in Brussel vervolledigd.

Boeiende rondleiding

Het bezoek aan de gevangenis van Boekarest schepte hoge verwachtingen, maar die werden slechts gedeeltelijk ingelost. We hadden de indruk dat er soms met de realiteit een loopje werd genomen. Vooral de discipline van gedetineerden die met 4, 6 en soms 8 in een cel zaten, was op z’n minst opmerkelijk te noemen. De gevangenen in Rahova hadden wel recht op de basisbehoeften die ieder mens zou moeten krijgen tijdens zijn detentie. We kregen ook de kans om vragen te stellen aan de plaatselijke directie. We waren het meest geïnteresseerd in de arbeidsomstandigheden van het personeel. Zij werken in een 40-urenweek en verdienen in het begin 450 euro per maand. De opleiding bestaat uit minimum één jaar politieschool gedaan tot vier jaar voor de 'officieren'.

De samenkomst was voor ACOD AMiO bevredigend en we konden nogmaals het belang van ons stakingsrecht vaststellen. Dit is een hot item in het overleg met de overheid die zinnens is daar ernstig in te snijden.

Kurt Sissau